Liên Hợp Quốc thanh trừng Libya
27-02-2011 12:30
Hội đồng Bảo an LHQ bỏ phiếu đồng loạt áp lệnh thanh trừng chế độ Muammar Gaddafi tại Libya trong khi Ngoại trưởng Anh kêu gọi Gaddafi từ chức. Trước đó Hoa Kỳ đã công bố biện pháp trừng phạt chống lại chính phủ Libya. Tổng thống Mỹ, ông Barack Obama, đã ký một sắc lệnh ngăn chặn bất động sản và các giao dịch liên quan đến nước này.
Ngay lập tức các giao dịch liên quan đến tài sản của ông Muammar Gaddafi và một số cộng sự gần gũi đã bị phong tỏa. Phái viên của Libya tại LHQ đã từ bỏ Gaddafi trong cảnh được tường thuật là đầy ấn tượng tại trụ sở LHQ ở New York. Ngày thứ Sáu, một cuộc biểu tình chống chính phủ ở thủ đô Tripoli của Libya đã bị hỏa lực loại hạng nặng tấn công. Khoảng 1.000 người biểu tình được cho là đã bị giết hại bởi quân đội của ông Gaddafi vốn cố gắng dập tắt các cuộc nổi dậy.
"Chính phủ Libya liên tiếp vi phạm các quyền con người, có các hành động dã man đối với nhân dân, và các mối đe dọa quá đáng của chính phủ này đang gây ra sự lên án mạnh mẽ và rộng rãi của cộng đồng quốc tế," Tổng thống Obama phát biểu trong một tuyên bố vào cuối ngày thứ Sáu. Những biện pháp trừng phạt do đó có mục tiêu nhắm vào chính phủ Gaddafi, trong khi bảo vệ các tài sản vốn thuộc về nhân dân Libya."
'Kẻ điên'
Gaddafi hô hào dùng bạo lực đối phó với người dân phản đối ông
Các nhân chứng cho biết về nhiều ca tử vong và thương vong mới nhất là do dân quân và quân đội của chính phủ tấn công những người biểu tình gây ra, khi họ vừa ra khỏi một số nhà thờ Hồi giáo, sau buổi cầu nguyện hôm thứ Sáu và bắt đầu tiến hành biểu tình ở một số khu vực của thành phố.
Đồng thời, truyền hình nhà nước Libya cho thấy cảnh Đại tá Gaddafi phát biểu từ khu thành lũy cổ của Tripoli, thúc giục đám đông thân hữu hãy tự vũ trang và bảo vệ đất nước và dầu mỏ, chống lại các phần tử chống đối Gaddafi vốn đã nắm quyền kiểm soát phần lớn đất nước này.
"Chúng ta sẽ tiêu diệt bất kỳ cuộc xâm lược nào", Gaddafi nói. "Khi cần thiết, chúng ta sẽ mở các kho vũ khí. Để tất cả mọi người Libya, tất cả các bộ lạc Libya có thể được vũ trang... Libya sẽ trở thành ngọn lửa đỏ, một viên than nóng bỏng."
Trước đó, tại một cuộc họp báo được vội vàng tổ chức tại Liên Hiệp Quốc ở New York, Phó Đại sứ Libya, ông Ibrahim Dabbashi,mô tả Đại tá Gaddafi, người đã nắm quyền suốt 42 năm qua, là một "người điên". Ông cảnh báo rằng hàng ngàn người sẽ chết ở Tripoli vì nhà lãnh đạo Libya sẽ không bao giờ chạy trốn và sẽ chiến đấu đến cùng.
Phần lớn miền đông của đất nước đã nằm trong tay của những người biểu tình chống Gaddafi cũng như của nhiều đơn vị quân đội Libya phản chiến, nay chống lại nhà lãnh đạo đang níu giữ quyền lực này. Tổng thư ký Ban Ki-moon cho biết chính phủ Libya đã tiến hành các hành vi vi phạm quyền con người. Ông cũng cho hay 22.000 người đã rời bỏ Libya qua Tunisia, và hơn 15.000 người khác đi qua ngả Ai Cập.
"Một số lượng lớn bị mắc kẹt và không thể ra đi," ông nói thêm. "Có các tin đang rộng rãi về người tị nạn bị sách nhiễu và bị đe dọa bằng súng lẫn dao."
'Mở ngỏ'
Phát ngôn viên Nhà trắng Jay Carney họp báo công bố quyết định chế tài của Mỹ với chính phủ Gaddafi.
Ông nói điều quan trọng đối với các nước láng giềng của Libya, kể cả các nước châu Âu, là cần để ngỏ biên giới cho những người di tản chạy trốn bạo lực. Ông Ban cũng nói rằng đang diễn ra một cuộc khủng hoảng lương thực, thực phẩm bên trong Libya và rằng Chương trình lương thực thế giới (WFP) dự kiến tình hình sẽ xấu đi.
WFP cho biết đường dây cung cấp thực phẩm của Libya có nguy cơ bị sập vì nhập khẩu đã không được tiếp nhận vào nước này và việc phân phối thực phẩm bị ảnh hưởng do bạo lực. Trong một diễn biến đặc biệt, Phó Đại sứ Libya tại Liên Hợp Quốc đã rơi nước mắt tại một phiên họp của Hội đồng Bảo an về tình hình khẩn cấp ở Libya.
Các nhà ngoại giao tại Hội đồng Bảo an nói rằng Anh và Pháp đã soạn thảo một dự thảo nghị quyết bao gồm một gói các biện pháp nhằm cô lập các nhà lãnh đạo Libya cả về chính trị và quân sự. Các biện pháp trừng phạt này có thể bao gồm một lệnh cấm vận vũ khí, và một văn bản soạn thảo đệ trình tình hình của Libya tới Tòa án Hình sự Quốc tế.
Đại sứ Libya tại LHQ, ông Mohamed Shalgham, tố cáo Đại tá Gaddafi hôm thứ Sáu, chỉ ba ngày sau khi ca ngợi ông này là "người bạn của tôi".
Ông nói với Hội đồng Bảo an, ông "không thể tin được" quân đội của Đại tá Gaddafi đã bắn vào những người biểu tình, nhưng khi chứng kiến nhà lãnh đạo Libya kêu gọi khống chế và đàn áp các cuộc biểu tình bằng vũ lực, ông Shalgham đã ủng hộ lệnh trừng phạt hiện nay. Khi phát biểu xong, ông này đã được Phó Đại sứ Libya, Ibrahim Dabbashi, ôm hôn trong khi òa khóc. Nhiều nhà ngoại giao quốc tế khác được thấy đã có cử chỉ và động tác chia sẻ với các ông này.
Bản đồ các thành phố chính tại Libya
Nguồn BBC